3 Ekim 2011 Pazartesi

Discus Üretimi

Discus, tatlı su balıklarında beslenmesi en zevkli, görsel seyri en güzel ve en asil balıkların başında gelmektedir. Çocukluk yıllarımdan bu yana babamın da petshop sahibi olması sebebiyle, akvaryumlar ile iç içe olmuşumdur. Hemen hemen her tür balıkla tanışmış ve her türünüde beslemişimdir.

Discus üretimi


Bu balıklar içerisinde özellikle bir tür var ki bu türü beslemek ve üretebilme zevkine erişmek çok büyük bir ayrıcalık olsa gerek. Düscus balıkları, dünya üzerinde adına yarışmalar düzenlenen, sponsorluklar alınan, milyonlarca kişi tarafından büyük bir zevkle beslenen, ticari değeri çok fazla olan bir tür olarak akvaryum balıkları arasında tepe noktada tek başına egemenliğini ilan etmiştir.

Bu balığın güzelliği yanında, bir o kadar da hassaslığı ön plana çıkmaktadır. Sağlıklı bir şekilde discus beslemek ve onlardan yavrular alabilmek çok uğraş ve emek gerektiren bir iştir. Yıllar sonra bir çok balık üretimi denemelerimden sonra, 6 yıldan bu yana Discus üretimi ile uğraşıyorum. Bir takım tecrübelerimi siz değerli hobici arkadaşlarımla paylaşmak istedim.

Discus balığı Amazon nehrinin bir çok farklı kollarında yaşar, değişik türlere sahiptir. Burada bu türlerden ve çeşitlerden bahsetmeyeceğim. Ancak genel yaşam ortamlarının bilinmesi, bu balıkların üretilmesinde bize önemli bir kaynak olacaktır.

Discuslar, asidik olarak bilinen, ağaç köklerinin ve dallarının yoğun olduğu ve yumuşak diye tabir edilen su sertliğinde ki su değerlerinde ve sıcak sularda yaşamlarını sürdürürler. Genellikle 5.0 - 6.8 ph arası sularda ve 27 - 29.5 derece aralığı sıcaklıklarda bulunurlar. Bizlerde akvaryumlarımızda bu ortamı taklit etmeye çalışarak balıklarımızı beslemeye çalışırız.

Discus üretiminde amaç, sağlıklı balıklardan, sağlıklı yavrular elde etmektir. Balıklarımız ne kadar sağlıklı olurlarsa, o kadar da sağlıklı yavrular üretebilmemize imkan sağlanmış olur. Öncelikli olarak, damızlık ve eş tutmuş olan balıklarımıza uygun yumurtlama ortamını sağlamamız gerekmektedir.

Bu iş için bize en uygun akvaryum ölçüsü 50 cm yükseklik, 50 cm derinlik ve 50 cm uzunluk ölçülerine sahip olan ve 50x50x50 diye tabir ettiğimiz ölçülerde bir akvaryum gerekmektedir. Akvaryumumuz içerisinde herhangi bir taban aksesuarı (kum, çakıl vb. maddeler) kullanmayacağız.  

Örnek discus üretim tankı


Gerekli ekipmanlar;

- 1 adet 50x50x50 cama cam akvaryum
- 1 adet hava motoru,
- 1 adet hava hortumu (1.5m - 2m arası)
- 1 adet hava hortumu musluğu
- 1 adet pipo filtre
- 1 adet kaliteli PH metre ( Çok gerekli olmamakla beraber, sahip olunması tavsiye edilir)
- 1 adet kaliteli iletkenlik ölçer TDS metre ( Çok gerekli olmamakla beraber, sahip olunması tavsiye edilir)
- 1 adet yumurtlama konisi ( Hazır ürünler haricinde, PVC borular kullanılarak ta yapılabilir)
- 1 adet akvaryum içi civalı derece
- 1 adet Reverse Osmos cihazı ( Çok gerekli olmamakla beraber, sahip olunması tavsiye edilir)
- 1 adet su düzenleyicisi (Sera Aqutan tavsiye edilir)
- 1 adet bakteri kültürü (Piyasadaki kaliteli markaların ürünlerinden kullannmak daha iyidir.)
- 1 adet KH-GH ölçme testi ( Çok gerekli olmamakla beraber, sahip olunması tavsiye edilir)
- 1 adet 100 watt ısıtıcı
 Tüm gerekli ekipmanlarımızı temin ettikten ve üretim tankımızın kurulumunu yaptıktan sonra, üretim için gerekli olan suyumuzu hazırlama aşamasına geçelim;

Üretim tankında kullanacağımız suyun, düşük ph, düşük sertlik ve düşük iletkenlik değerlerine sahip olmasını sağlamamız gerekmektedir. Bu iş için Reverse Osmos (bundan sonra R.O olarak adlandırılacaktır) cihazından yardım alacağız veya piyasadaki düşük ph ve sertlik değerlerine sahip damacana sulardan da faydalanabiliriz.
Şebeke sularımız genelde 7.5 ph, 500 - 600 ms (micro siemens) iletkenli ve 9-10 KH sertlik değerlerine sahiptir. Bu değerlere sahip hazırlanmış bir üretim akvaryumunda yavru alabilmek çok zor olmakla beraber imkansız değildir. Ancak biz yinede en uygun doğal ortamı taklit ederek, üretimlerimizi gerçekleştirmeye çalışacağız.

Akvaryumumuzun %40 ila %50 arasındaki seviyeye kadar olan kısmına, bir kaç gün evvelden dinlenmeye aldığımız şebeke suyu ile doldurup, kalan kısmını R.O cihazından aldığımız su ile tamamlayalım, iletkenlik ölçer yardımı ile suyumuzu ölçüp değerleri kontrol edelim. Su değerlerimizin ortalama, 120 ms - 150 ms arasında olması üretim için gerekli suyu hazır hale getirmeyi başarmış olmamız anlamına gelmektedir (Bu değerler her balık çiftinde aynı değerlerde geçerli olmayabilir). Eğer değerler yüksek veya alçak çıkarsa, R.O'dan ve şebekeden aldığımız su miktarlarında oynamalar yaparak ortalamayı tutturmaya çalışmalıyız. Yine suyun sertliğinin 2-3 KH ve PH'ının 6.3 - 6.8 arasında tutmaya çalışmamız da önemli bir etken olacaktır.

Akvaryum suyunun ısısı ortalama 29 - 29.5 arasında tutmamız, balıklarımızın stress altında kalma faktörünü azaltacaktır. Üreme tankındaki suyun içerisine prospektüslerinde yazan miktarlarda, su düzenleyicisi ve bakteri kültürü de ekledikten sonra üretim tankı hazırlığımızı tamamlamış olmaktayız.

Damızlık eş discuslarımızı üretim tankına almadan önce, en az 15 gün süreyle protein ağırlıklı yemler ve canlı yemler ile düzenli olarak besleyerek performans yüklemesi yapmak, üretimdeki başarımızı arttıracaktır.

Eş discuslarımız temiz ve steril bir kova içerisine, mevcut tanklarındaki bir miktar su ile alınır. Bu sırada üretim tankından kovaya hava hortumu vasıtasıyla yavaş ve ağır ağır su çekilmeye başlanılır, ortalama 30 dakika sürmesi planlanan bu işlem sonunda, üretim tankındaki su ile kovadaki su değerlerinin aynı olması sağlanır. Bu süre sonunda balıklarımızı steril bir kepçe yardımı ile üretim tankına aktarabiliriz.

Üretim tankına alınan çiftler, günde bir kaç kez bits yemler ile azar azar beslenmeli, yemleme konusunda aşırıya kaçılmamalıdır. 2 günde bir, üretim tankının net su hacminden %10- %15 civarında dipten su çekerek, aynı su değerlerinde su eklemesi yapmamız yumurtlama sürecine giren balıklarımızın yumurtlamalarına teşvik edecek ve akvaryumda oluşabilecek nitrat, nitrit ve amonyak gibi zararlı gazları da ortamdan azaltmamızı sağlayacaktır. Bu işlem balıklarımız yumurtlayıncaya kadar devam etmelidir.

Üreme devresine giren balıklarımızın üreme organlarından tüpçük şeklinde uzantılar çıkmaya başlaması, yumurtlamanın çok yakın olduğu anlamına da gelmektedir. Erkeklerde bu organ daha ince bir uca sahipken, dişilerde daha kalın uçlu olmaktadır.

Erkek üreme organı


Yumurtlama işlemi, hazırladığımız PVC boruya veya yumurta konisi üzerine erkek ve dişinin sırayla ritmik hareketler içerisinde yaptıkları dans ile başlayacaktır. Dişi ve erkek öncelikle yumurtlama yüzeyini ağızları ile temizliğine emin olana kadar temizleme hareketleri yapacaklardır. Emin olduklarında ise, sırayla dişi koniye dikey vaziyete geçerek üreme tüpünden çıkarttığı yumurtaları dikkatli bir şekilde yapıştırmaya başlayacak ve hemen arkasından erkek aynı hareketle yumurtlama konisine yapışan yumurtaları dölleme işlemine girecektir.
Balıklarınızın boy, yaş ve performansına göre yumurta sayısı değişecektir.

Discus üreme konisi (PVC'den yapılmış)

Yumurtlama işlemi bittikten sonra, balıklarınız ağızları ve yüzgeçleri yardımıyla yumurtalar üzerinde su akımı oluşturarak yumurtaları temiz tutmaya çalışırlar. Bu işlem yumurtaların mantar sporları tarafından bozulmaması için çok önemli bir rol oynar. Bu süreçte (yumurtlama işleminden 1 saat sonra) yumurtaların bozulmaması için şırınga yardımıyla yumurtaların üzerine 4-5 damla metilen mavisi (kaliteli markaları tercih edilmeli Örn: Merck) damlatabiliriz.

Yumurtlama işleminden ortalama 48 saat sonra yumurtalar çatlamaya başlayacaktır. Çatlayan yumurtalardan çıkan larvalar yumurtlama konisine kafalarının üzerinde bulunan yapışkan bir sıvı yardımıyla ortalama 72 saat yapışık kalacaklardır. Bu süre içerisinde anne ve baba yavrularını zaman zaman ağızlarına alarak üzerlerinde oluşan yabancı cisimlerden temzilerler. Yumurtaların çatlamasından sonra geçen 72 saat sonrasında yavrular yavaş yavaş koniyi terk edip serbest yüzüşe geçmeye başlayacaklardır.

Discus larvaları

Bu etapta anne ve baba yavruları bir arada tutmak için yoğun bir çaba göstermektedirler. Anne ve Baba  yumurtlama dönemine girdiklerinde, vücutlarını karartarak, mukoza diye tabir ettiğimiz discus sütünü üretmeye başlarlar. Bu süt yavruların beslenmesinde muhteşem bir rol oynar.

Serbest yüzüşe geçen discus yavruları, anne ve babanın karanlık silüetini arayarak üzerilerine giderler, bu sırada salgılanan mukoza sayesinde beslenmeye başlarlar.

Yavru balıklarınız serbest yüzüşe geçtikten sonra artık anne ve babalarından faydalanarak beslenmeye başladılar. Bu noktadan sonra günlük %10 civarında dinlenmiş R.O'suz sadece şebekeden alınacak su ile değişim yapılmaya başlanarak, suyun iletkenlik değerleri yavaş yavaş 300 ms civarlarına çıkartılır. Bu değerler, yavru gelişimi için etkili rol oynamaktadır.

Yavrular 10 günlük olduktan sonra, canlı artemia çıkartılarak beslenmeye başlanmalıdır. Artemia çıkartılması ile ilgili ayrı bir makale hazırlayacağım.

Yavrularımız bir süre daha bu şekilde beslendikten sonra anne ve babadan ayırarak (aslında anne ve babayı ayrı bir yere almak daha iyi olacaktır) tek başlarına beslemeye başlayabiliriz.

Discus Yavruları
 Red Turkuaz anaçlar ve yavruları videosu



Bundan sonrası artık yavrularımızın büyümelerini ve gelişmelerini seyretmek olacaktır. Hepinize sağlıklı discuslar üretebilmeniz dileğimle.

İlhan ÖZDEMİR
discusuretimi.blogspot.com

Kaynaklar:

Discus Satışı - Discus.gen.tr
Discus Üretimi Makalesi - Discus Üretimi
Discus Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler - Makale
Discus Hakkında Teknik Bilgiler - Makale